ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၸွမ်သိုၵ်းယွတ်ႈသိုၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- မၼ်းၸဝ်ႈ ၵမ်ႉထႅမ် ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တၢင်းလၢႆႇၸႃႇယူႇ။ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢႆႇၸႃႇၼၼ်ႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈၵမ်ႈၽွင်ႈဢမ်ႇႁၼ်လီ ဢမ်ႇပေႃးၸႂ် ၵေႃႈ ႁဝ်းတႄႉႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈတုၵ်းယွၼ်း လိူဝ်သေဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈထုၵ်ႇပဵၼ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် လီလႆႈဝႆႉ ၸႂ်ယၢဝ်းယၢဝ်း ၸႂ်ၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈသေ ၶႆႈၸႂ်ပၼ်ယူႇ- ဝႃႈၼႆ။

ဢၼ်ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း လၢတ်ႈၵမ်ႉထႅမ်ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢႆႇၸႃႇၼႆႉ မႅၼ်ႈၽွင်းယၢမ်းလဵဝ်ၵၼ်တင်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၶွမ်ႊမတီႊၵပ်းသၢၼ် ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း NCCT တင်း ၸုမ်းၶိုင်ပွင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ် (UPWC) ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် မိူဝ်ႈၼႆႉတင်း မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ။

ပၢင်ၵုမ်လၢႆႇၸႃႇ ဝၼ်းတီႈ 25-31/07/2014 ၼၼ်ႉ မီးၵၢၼ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈၸိုဝ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်တေမႃးႁဵတ်း ၽူႈႁူႉႁၼ်ၸွမ်း (သၢၵ်ႈသေႇ) ထႅင်ႈ 2 ၸိုင်ႈမိူင်း မိူဝ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းယိုဝ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း။ ဢၼ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ႁႂ်ႈမႃးပဵၼ်ၽူႈႁူႉႁၼ်ၸွမ်း ထႅင်ႈၵမ်းၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းၵျပၼ်ႊလႄႈ ၼေႃႊဝေႊ (ၼေႃႇဝူၺ်း) ။

ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ လႆႈတၢင်ႇယိုၼ်ႈဝႆႉ မီးပုၵ်ႉၵလ 2 ၵေႃႉ လႄႈမိူင်း 5 ၸိုင်ႈမိူင်း။ ပုၵ်ႉၵလ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ- 1.ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UN) ။ 2.ၽူႈၼမ်းၼႂ်းဢႃႊသျႅၼ်ႊ (ASEAN) ။ မိူင်း 5 ၸိုင်ႈမိူင်း ၼၼ်ႉ- 1.ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢမႄႊရိၵၼ်ႊ (US) ။ 2.မိူင်းၶႄႇ။ 3.မိူင်းဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ။ 4.မိူင်းထႆး။ 5.မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ (UK) ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းပၢင်ၵုမ်လၢႆႇၸႃႇ ဢၼ်ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ-
1.တေလႆႈယိပ်းတိုဝ်းမၼ်ႈၵႅၼ်ႇၼႅၼ်ႈၼႃဝႆႉ လၵ်းၵၢၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ၵေႃႇတင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ၊ ၼိူဝ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈ ၵူႈၸႄႈမိူင်းမီး ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႇ၊ မီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်တင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း၊ မီးသုၼ်ႇလႆႈ တႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃတဵမ်ထူၼ်ႈ။

2.သင်ဝႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယွမ်းႁပ်ႉၶေႃႈတီႈ 1 ယဝ်ႉ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၼၼ်ႉ တီႈၼႃႈသိူဝ်ႈ မၼ်း တေပူတ်းဢွၵ်ႇပႅတ်ႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ။ (တူဝ်ယၢင်ႇ-ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵိုတ်းယိုဝ်း ပတ်းပိုၼ်ႉ ဝူင်ႈၵၢင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ မူႇၸုမ်းလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ။ လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼၼ်ႉ တေယႃႉပႅတ်ႈ၊ တေဝႃႈမူႇ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းၼႂ်းၼိူဝ်ႉၶေႃႈတူၵ်းလူင်းတႄႉ တေသိုပ်ႇမီး ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ “လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ” ယူႇ)။

3.ပၢင်ၵုမ်လူင် ဢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ တေႁွင်ႉဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်လူင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။

4.လၵ်းၵၢၼ် 3 ပိူင် (ဢယေးတူင်းပႃး) တေပဵၼ်ႁူဝ်ၶေႃႈၼိုင်ႈ ဢၼ်တေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈၵၢၼ် မိူင်း (1.ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ယႃႇႁႂ်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈ။ 2.လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈ။ 3 ဢမ်းၼၢၸ်ႈ (ဢႃႇၼႃႇ)ၸိၵ်းၸွမ်း ႁႂ်ႈလႆႈမၼ်းၵိုမ်း)။

5.လွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ တေမီး 3 ၾၢႆႇ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ မူႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်လႄႈ ပႃႇတီႇ ၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ဢၼ်လႆႈတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ဝႆႉ ဢိၵ်ႇပႃးဢဵၼ်ႁႅင်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႇ ဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ။

6.ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ/ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၼႆႉ တေလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႄႈ ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶဝ်။ (မိူၼ်ၼင်ႇမိူင်းတႆး ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပဢူဝ်းၵေႃႈတေဢုပ်ႇႁင်းၵူၺ်း။ ပေႃးယဝ်ႉတေမီး မိူင်းတႆး မႃးႁူမ်ႈၵၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း)။

7.ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၵိုတ်းယိုဝ်း။ လွင်ႈၼႆႉ တေလႆႈပဵၼ်တွၼ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်တေလႆႈသႂ်ႇပႃး ၼႂ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ၵိုတ်းယိုဝ်း။

ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵိုတ်းယိုဝ်း တင်းမူတ်းမီး 7 ၵၼ်။ 1.လၵ်းၵၢၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်။ 2.ဢဵၼ်းဢၢၼ်း လႄႈ တီႈယိူင်းမၢႆ။ 3.လွင်ႈဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်းၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်း။ 4.လွင်ႈတႃႇတေပႂ်ႉပႃးပၵ်းတႃလွင်ႈၵိုတ်းယိုဝ်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈၵိုတ်းယိုဝ်း မၼ်ႈၵိုမ်းၶၢဝ်းယၢဝ်း။ 5.ၵၢၼ်ႁပ်ႉႁွင်း လွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း။ 6.ၼႃႈၵၢၼ် မိူဝ်းၼႃႈ။ 7.ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။

ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵိုတ်းယိုဝ်း 7 ၵၼ်ၼႆႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႃႈ ပႃးလႆႈယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇတၢပ်ႈတွၵ်းသိုဝ်ႈ သႂ်ႇၵူႈၶေႃႈ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉမၢႆမီႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတမ်းဝၢင်းဝႆႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇပႃး ဢမ်ႇပဵၼ်၊ ပေႃးဢမ်ႇပႃးၽႅၼ်ၵၢၼ်လွင်ႈယူႇသဝ်းႁဵတ်းသၢင်ႈ ၼႂ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၵိုတ်းယိုဝ်း (ၾၢႆႇမၢၼ်ႈတေလႆႈယူႇသဝ်း ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေလႆႈယူႇသဝ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်) ထုၵ်ႇလီမီးဝႆႉ၊ ပေႃးဢမ်ႇမီးဝႆႉ ဢမ်ႇတမ်းၸႂ်လႆႈ- ၼႆယူႇ။

8.လွင်ႈပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄးၶေႃႈၵႂၢမ်း/ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းၵူႈသမ်ႇၵူႈပိူင် ၼႂ်းပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇၶေႃႈတူၵ်းလူင်း။ လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၸၢဝ်း ၶိူဝ်း ၶွမ်ႊမတီႊၵပ်းသၢၼ် ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း (NCCT) မီးဢႃႇၼႃႇ တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵႂႃႇလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈသၢၼ်ၶတ်းၵၼ်တင်း လၵ်းၵၢၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်။

9. ပေႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းယိုဝ်း ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း (ႁႂ်ႈပုၵ်ႉၵလ 2 ၵေႃႉ ဢၼ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈၸိုဝ်ႈ လႄႈ 7 ၸိုင်ႈမိူင်း ၸွမ်းၼင်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇ ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ) ႁႂ်ႈမႃးပဵၼ်ၽူႈႁူႉႁၼ်ၸွမ်း။

10.မူႇၸုမ်း ဢၼ်တေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵိုတ်းယိုဝ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇတီႈတႂ်ႈၼႆႉ-
(ၵ)တေလႆႈပဵၼ်မူႇၸုမ်း ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လၢႆႇၸႃႇ။
(ၶ)တေလႆႈပဵၼ်မူႇၸုမ်း ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းယိုဝ်းဝႆႉ ၸွမ်းၵၼ်တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ။
(င).တေလႆႈမီးၶိူင်ႈပိူင် မူႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈ။
(ၸ)တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ်မူႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယိင်းဝႆႉ။
(သ)တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ်မူႇၸုမ်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်တေႃႇသူႈၵၼ်တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼွၵ်ႈမိူင်း။