တဝ်တိူဝ်ၵျိင်း ပပ်ႉဝႃႈလူၺ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ ဢူငဝ်း ၵၼ် 80-81 ဢိၵ်ႇ ၵႂၢမ်းလူပ်းလိုၼ်း
တဝ်တိူဝ်ၵျိင်း ပပ်ႉဝႃႈလူၺ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ ဢူငဝ်း ၵၼ် 80-81 ဢိၵ်ႇ
ၵႂၢမ်းလူပ်းလိုၼ်း။ မိူင်းလဵၵ်ႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းဢေႇ မီးၶိူင်ႈမိုဝ်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇ
ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢဝ်ၸႂ်ႉ။
ၵၼ် 80
မိူင်းလဵၵ်ႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းဢေႇ
မီးၶိူင်ႈမိုဝ်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇ
ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢဝ်ၸႂ်ႉ။
ၵူၼ်းမိူင်း သႂ်ႇၸႂ်ၼႂ်းတၢင်းတၢႆ
ဢမ်ႇၵႂႃႇယၢဝ်းပႆၵႆ
မီးလေႃႉ မီးႁိူဝ်း ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶိုၼ်ႈၶီႇ
မီးၵွင်ႈ မီးသိူဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁဵတ်းႁၢင်ႈၼႄ
တေၼပ်ႉတေသွၼ်ႇၵေႃႈ ၸႂ်ႉပူမ်ၸိူၵ်ႈ။
တၢင်းၵိၼ်ၶဝ်ထုၵ်ႇသူပ်း
သိူဝ်ႈၶူဝ်းၵေႃႈႁၢင်ႈလီ
ႁိူၼ်းယေးၶဝ်ၵတ်းယဵၼ်
ႁိတ်ႈထုင်းၶဝ်လီသိူဝ်း။
မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းယူႇၸမ်
ထိုင်ပေႃးလႆႈငိၼ်းသဵင်ၵႆႇၶၼ် သဵင်မႃႁဝ်ႇ
ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းယူႇထိုင်ၵႄႇထိုင်တၢႆ
ဢမ်ႇတၢပ်ႈတွင်ႈတဵဝ်းသူႇၸႂ်းၵၼ်။
ၵၼ် 81
ၵႂၢမ်းတႄႉ ဢမ်ႇလီထွမ်ႇ
ၵႂၢမ်းလီထွမ်ႇ ဢမ်ႇတႄႉ
ၵူၼ်းလီ ဢမ်ႇထဵင်
ၵူၼ်းထဵင် ဢမ်ႇလီ
ၽူႈမီးပၺ်ႇၺႃႇ (wise) ဢမ်ႇႁွပ်ႈႁူႉ (knowledgeable)
ၽူႈႁွပ်ႈႁူႉ ဢမ်ႇမီးပၺ်ႇၺႃႇ။
ၽူႈလူင်ႉပွင်ႇ ဢမ်ႇမေႃၵဵပ်းႁွမ်
မီးပဵင်းပေႃး တႃႇၸွႆႈပိူၼ်ႈ
မီးလူၼ်ႉလိူဝ် ၸွမ်းၵၢၼ်ယိုၼ်ႈမႅင်ႇပိူၼ်ႈ။
တဝ်ၾႃႉ ၵူၺ်းမေႃၵမ်ႉ ဢမ်ႇမေႃႁဵတ်းၶဵၼ်
တဝ် ၽူႈလူင်ႉပွင်ႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇ ဢမ်ႇၶေႉၶႅင်ႇၽႂ်။
ၵႂၢမ်းလူပ်းလင်
ၽူႈဢၢၼ်ႇႁဝ်းၶႃႈ လူတူၺ်း ဝူၼ်ႉတူၺ်းၸွမ်းယဝ်ႉ ငိၼ်းပဵၼ်ၼႂ်းၸႂ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ? ။
ၸွင်ႇငၢႆးၼင်ႇ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၼႂ်းၵႂၢမ်းၼမ်း ?
ဢၼ်မိူၼ်ၵၼ်ၼႆႉ ပေႃးႁုပ်ႈတူၺ်းတေမီး
1.လေႃးၵၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်မႃးၶဵၼ်ႇသၢင်ႈဝႆႉ။ မီးတဝ် မီးထမ်း (ထမ်မ) ၼၼ်ႉၵူၺ်း။
2.ၽူႈၶႂ်ႈၶဝ်ႈထိုင် တဝ် ထိုင်ထမ်းၼၼ်ႉ လူဝ်ႇႁႃၼႂ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ။
ၶေႃႈဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆး ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၶတ်းၵၼ်တင်းၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ် ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ တေႁၼ်ဝႃႈ ဢဝ်ၼမ်ႉႁဵတ်းၶူးသွၼ် သြႃႇႁဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢူၼ်ႈသေၼမ်ႉ ဢမ်ႇမီး၊ ၵူၺ်း ဢၼ်ပေႉလႆႈၼိူဝ်ၶႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်ၼမ်ႉ။ ႁႂ်ႈလႆႈယိူင်ႈၼမ်ႉ။
ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလၢႆး မၼ်းပဵၼ်လိၵ်ႈၶႄႇၵဝ်ႇ ဢၼ်ၸႂ်ႉၵႂၢမ်းၶႄႇၵဝ်ႇ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 2,000 ပီပၢႆပူၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇပေႃးမိူၼ်ၵႂၢမ်းၶႄႇ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းယူႇ ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်လႄႈ၊ ၵဝ်ပိၼ်ႇလၢႆးၼိုင်ႈ မႂ်းပိၼ်ႇလၢႆးၼိုင်ႈၼၼ်ႉ မီးၼမ်။ မၢင်ၽဝ်ႇ ထိုင်ဝၼ်းၼိုင်ႈ တေမီးၵေႃႉပိၼ်ႇ ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈလိူဝ် ၽူႈပိၼ်ႇၵေႃႉၼႆႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးႁုပ်ႈတူၺ်းတင်းသဵင်ႈတႄႉ လွၼ်ႉမွၼ်း ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်လဝ်ႇၸိုဝ်ႇ (ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ ၶူးမေႃလူင်ၶိူဝ်းလၢဝ်း) ၼႆႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵႂႃႇလိူဝ်သေ ၼႂ်းပပ်ႉၼမ်။
ယွၼ်ႉၼၼ် တိုၼ်းသူၼ်းႁႂ်ႈသိုပ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း သိုပ်ႇတိုဝ်းၵမ်သေ ဢဝ်ၸႂ်ႉပဵၼ်ၽွၼ်းလီ တႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢိၵ်ႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလႄႈ လုမ်ႈၾႃႉလူင်ၼႆႉၵႂႃႇသေၵမ်း၊ တိုၵ်းသူၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
Tags: Feature, General Knowledge