ယွၼ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊ မႃးၶုတ်းၶမ်း ၼိူဝ်လွႆ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႃးႁႆးလူင် ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်း ၸႄႈဝဵင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼၼ်ႉလႄႈ လိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃးၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈလူႉၵွႆတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။

ဢွင်ႈတီႈၶုတ်းၶမ်း ဢၼ်မီးႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတုၵ်းယွၼ်းတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းတႆး 2 ပွၵ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢမ်ႇႁၢမ်ႈႁႄႉပၼ်လႆႈ။ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃးၶဝ်တိုၵ်ႉမႃးၶုတ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ငဝ်းလၢႆးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်ယူႇ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵိၼ်။ တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမီးၸိူင်ႉႁိုဝ်။  ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈတွင်ႈထၢမ် မေႃယႃ ၼၢင်းလႃႈ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်တႃႇသုၼ်ႇလႆႈ ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး ၼႃးႁႆးလူင် ဝႆႉၼင်ႇၼႆၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ် - မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ မေႃယႃၼၢင်းလႃႈႁဝ်းၶႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်တီႈၼႃးႁႆးလူင်ၼၼ်ႉ  ၶွမ်ႊပၼီႊ ၶဝ်တိုၵ်ႉၶုတ်းၶမ်းယူႇၶႃႈႁႃႉ။ မီးၶွမ်းပၼီးသင်လၢႆလၢႆ ?။

တွပ်ႇ- မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ ။  တေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ   တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶုတ်းယူႇၶႃႈ၊ ၶွမ်ႊပၼီႊဢၼ်မႃးၶုတ်းတႄႉ  မီး(3) ဢၼ်။  1. သၢႆႉပျိဝ်းယေး ၶွမ်ႊပၼီႊ၊ 2. လွႆၶမ်းလူင်ၶွမ်ႊပၼီႊ၊ 3. ၸၢႆးတိပ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊ။ တေႃႈလဵဝ် သၢႆႉပျိဝ်းယေးၶွမ်ႊပၼီႊလႄႈ လွႆၶမ်းလူင်ၶွမ်ႊပၼီႊ  သွင်ဢၼ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶုတ်းယူႇ။

ထၢမ် - ယွၼ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်မႃးၶုတ်းၶမ်းၼႆႉသေ မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ?။

ၶူးသွၼ်ၼၢင်းၵွင်တိပ်ႉ (ၼၢင်းလႃႈ) မိူဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉရၢင်းဝလ်း/ သူး ၸဝ်ႈသုၸၼ်ႇတီႇ မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2014

တွပ်ႇ - ၶဝ်တႄႇမႃးၶုတ်း မိူဝ်ႈပီ 2007-2008 ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ပီ တႄႉဢမ်ႇမီးလွင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉသင်။ ဝၢႆး  2012  မႃး  မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉမႃး။  မိူၼ်ၼင်ႇ  ၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶုၼ်ႇဢူၼ်မဵၼ်တူႇမဵၼ်ၶႅဝ်း ၊ ပဵၼ်ၼမ်ႉၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈ ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ  ဢဝ်သႂ်ႇၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊   ယၢမ်းလဵဝ်ဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈသေဢိတ်း၊ ၼႃးၵေႃႈမွၵ်ႈ 300 ဢေႊၵႃႊ  ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႇၵိၼ်ယဝ်ႉ။

ထၢမ် - ဝၢႆးသေမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ၸွင်ႇသၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသင်ၶႃႈ?။

တွပ်ႇ - ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလႆႈတူင်ႉတိုၼ်ႇသၢၼ်ၶတ်း မိူဝ်ႈပီ 2014 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၵႂႃႇ ႁဵတ်းပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ၊ တိုၵ်းယွၼ်း တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆးလႄႈ ၽွင်းလူင် လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ။  ၶေႃႈတုၵ်းယွၼ်းတႄႉ 1. ႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊၼႆႉ ၵိုတ်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းပၼ်ၵမ်းလဵဝ် ၊ 2. ႁႂ်ႈမူၼ်ႉမႄးပၼ်ၶိုၼ်း တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ဢၼ်မီးႁိမ်း မႄႈၼမ်ႉၶမ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလီမိူၼ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်း၊ 3. ႁႂ်ႈၶဝ်မႃးသၢႆႈတႅၼ်းပၼ် ၵႃႈမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈမႃးၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ပီ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈတုၵ်းယွၼ်းဝႆႉ(3) ၶေႃႈၼႆႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆးၵေႃႈ မႃးသင်ႇႁႂ်ႈၵိုတ်းယင်ႉယူႇ။  မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပီ 2014 တူဝ်လုင်းၸၢႆးဢၢႆးပဝ်းၵေႃႈ လူင်းမႃးတူၺ်းသေသင်ႇဝႃႈ ႁႂ်ႈၵိုတ်းယင်ႉ ၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းၵမ်းလဵဝ်။ ႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊမႃးမူၼ်ႉမႄး ပၼ်ၶိုၼ်းတူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး။ ႁႂ်ႈသၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ၶိုၼ်း  ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး။   တႃႇသၢႆႈတႅၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ   ႁဝ်းၶႃႈယွၼ်းဝႆႉ (300) ဢေႊၵႃႊပၢႆ ၵူၺ်းၵႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈၵႂႃႇ(168)ဢေႊၵႃႊ၊ ၼိုင်ႈဢေႊၵႃႊ လႆႈငိုၼ်း 660,000 ပျႃး၊ ၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးၼၼ်ႉၵေႃႈ  ပႆႇမႃးႁဵတ်းသင်ပၼ်၊   ၼမ်ႉၶမ်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ၶဝ်မႃးမႄးပၼ်ၵႂႃႇဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း၊ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၾူၼ်တူၵ်းၼမ်ႉၼွင်းမႃး မၼ်းၵေႃႈမိူၼ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းၵူၺ်းၶႃႈ။

ထၢမ် - ပေႃးမိူဝ်းၼႃႈမႃး တႃႇတေသၢၼ်ၶတ်းၵႂႃႇထႅင်ႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေမီးထႅင်ႈၶႃႈႁႃႉ?။

တွပ်ႇ - ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶႃႈၶဝ်တႄႉ တေဢၢၼ်းသၢၼ်ၶတ်းၵႂႃႇယူႇ။  ႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းၶူင်ႇၵေႃႈ  ဢိင်ပိုင်ႈ တီႈမႄႈၼမ်ႉၼႆႉသေ  ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၵိၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၺ်းၶႃႈ။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၵိၼ်ၼႃးၼႆႉ   မိူၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵိၼ်သင် ဢမ်ႇမီးလၢႆးလႆႈသင်။ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇမီးၼႃးၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈဢမ်ႇယူႇလႆႈၶႃႈ။   ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇသၢၼ်ၶတ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ တေဢၢၼ်းသၢၼ်ၶတ်းၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇ။

ထၢမ် - ပေႃးၼႆ ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ယင်းတိုၵ်ႉမႃးၶုတ်းၶမ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်း ဢမ်ႇႁၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ်တေၵိုတ်းၶႃႈႁႃႉ?။

တွပ်ႇ - ဢွၼ်တၢင်းၵေႃႈ မိူဝ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း မႃးသင်ႇယင်ႉၼၼ်ႉ ၶဝ်ၵေႃႈလႆႈၵိုတ်းယင်ႉၵႂႃႇၵမ်းၼိုင်ႈ၊  ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း။ တင်ႈဢဝ်လိူၼ်သွင်ၼႆႉမႃး ၶဝ်ၵေႃႈမႃး ၶုတ်းထႅင်ႈ တေမီးသွင်ၶွမ်ႊပၼီႊ တေပဵၼ်သၢႆႉပျိဝ်းယေးၶွမ်ႊပၼီႊလႄႈ လွႆၶမ်းလူင်ၶွမ်ႊပၼီႊ ။ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇ။  ၵွပ်ႈၼၼ် ၶႃႈၶဝ်ၵေႃႈ ၶိုၼ်းလႆႈတၢင်ႇၼႄတီႈ လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်းထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ၵေႃႈ ၶိုၼ်းလူင်းမႃးတူၺ်းထႅင်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။  ႁဝ်းၶႃႈယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ဝႃႈ ႁႂ်ႈႁၢမ်ႈပၼ် ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ၵေႃႈဝႃႈ " ၵဝ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸီႉသင်ႇပၼ်လႆႈႁႂ်ႈၶဝ်ၵိုတ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶဝ်လႆႈၶႂၢင်ႉတီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇမႃးလႄႈ ၶဝ်လႆႈသိုပ်ႇႁဵတ်းထႅင်ႈ" ဝႃႈၼႆၶႃႈဢေႃႈ။  ပေႃးပဵၼ်ၼႆ တႃႇတေၵိုတ်းၵေႃႈ တေယၢပ်ႇဝႆႉ။ တေႃႈလဵဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶုတ်းယူႇ။

ထၢမ် -   ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်ၵႂႃႇၵိၼ်ၸၢင်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်တီၶွမ်ႊပၼီႊ ၸွင်ႇမီးၶႃႈ?။

တွပ်ႇ - ဢမ်ႇမီးၶႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၼိူဝ်လွႆၶႃႈ။  ၶဝ်ၶုတ်းၼႆႉပဵၼ်တီႈၼိူဝ်လွႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ တႃႇတေၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်တီႈၼႂ်းၼၼ်ႉတိုၼ်းဢမ်ႇမီး ။ ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁွင်ႉၸႂ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ။  မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း  ၶဝ်ယင်းဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵႂႃႇတီႈဢၼ်ၶဝ်ၶုတ်း။  ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁႄႉယဝ်ႉ။ ႁဝ်းၶႃႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇဢႅဝ်ႇတူၺ်းယူႇဢေႃႈ။ တႃႇတေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တႄႉဢမ်ႇမီးၶႃႈ။

ထၢမ် - ၵူၼ်းမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းသင်လၢႆလၢႆၶႃႈ?။

တွပ်ႇ - ၵမ်ႉၼမ်ၵေႃႈတေပဵၼ်တႆး။  ဢွၼ်တၢင်းတႄႉပဵၼ်ၵူၼ်းၶႄႇ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းတႆး လႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢႃၶႃႇ၊ လႃးႁူႇ  ။ လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈမႃးၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ် - လိုၼ်းသုတ်း ယူႇတီႈၼၢင်းလႃးသေ ၶႂ်ႇၾၢၵ်ႇတွၼ်ႈပၼ် ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူင်ႉႁိုဝ်။  လၢႆလၢႆတီႈၵေႃႈ ႁူပ်ႉထူပ်းပၼ်ႁႃ ၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈ ယွၼ်ႉၶူင်းၵၢၼ်ယႂ်ႇလူင် ၸိူင်ႉၼႆယူႇ။

တွပ်ႇ - ဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢွၼ်ႇသေတႃႉၵေႃႈ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ယွၼ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်းၼႆႉသေလႄႈ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇတၢင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႇႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်မိူၼ်ၸိူင်ႉႁဝ်းၶႃႈ။ ပေႃးဝႃႈမီးမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈမီးၸႂ် တေႃႇသူႈ ႁတ်းႁၢၼ်လႄႈ ႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်တီႈတွၼ်ႈသွၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ။ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇမိူင်း ၺႃးမိူၼ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ။  ႁဝ်းၶႃႈယွၼ်းတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ   ႁၼ်ထိုင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းၶူင်ႇ ဢိတ်းၼိုင်ႈၶႃႈ။  ပေႃးမၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ် ဢၼ်တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉ သၽႃဝ ၾိင်ႈတိုၼ်းႁဝ်းၶႃႈ  ဢၼ်တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸိုင် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈပၼ်ၶႂၢင်ႉၶႃႈ။ ဢၼ်မီးဝႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁၢမ်ႈပၼ်သေၵမ်းၶႃႈ။

ထၢမ် - ယူႇတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶႃႈလူး ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ။

တွပ်ႇ - ဢေႃႈၶႃႈ ၵူၼ်းတႆးႁဝ်းတႄႉ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇတိူဝ်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆ ဢမ်ႇၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈပဵၼ်ၾႆး။  ၵွပ်ႈၼၼ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးၸႂ်ဝႃႈ တိူဝ်ႉသူၵေႃႈမိူၼ်တိူဝ်ႉႁဝ်း တိူဝ်ႉႁဝ်းၵေႃႈမိူၼ်တိူဝ်ႉသူယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်သၢၼ်ၶတ်း  ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ် မီးၸႂ်ႁၵ်ႉၵၼ်ၽွင်ႈ။  ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇဢဝ်ၵၼ်ပဵၼ်ၵၼ်လႄႈ မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇပေႉပိူၼ်ႈလႆႈ  ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဢဝ်ၵၼ်ပဵၼ်ၵၼ်သေၵမ်း။ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။

ဢွင်ႈတီႈၶုတ်းၶမ်း ပွတ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်းၼႆႉ မီးၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ပေႃးၶီႇလူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်းမွၵ်ႈ 1 ၸူဝ်ႈမူင်း။

ၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ပီမႃးၼႆႉ လၢႆၶွမ်ႊပၼီႊ မိူၼ်ၼင်ႇၶွမ်ႊပၼီႊၸၢႆးတိပ်ႉ/ လွႆၶမ်းလူင်/ ၸၢႆးမွၼ်းၶမ်း/ KML ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ၶုတ်းၶမ်း ၶိုင်ထွင်ၶမ်း လၢင်ႉၶမ်း၊ ပွတ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်၊ ဝၢၼ်ႈၼေႃႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်း ၵိင်ႇၸႄႈဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၸေႈတွၼ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ၊ ဢမ်ႇၽုၵ်ႇၵိၼ်လႆႈ။ မႄႈၼမ်ႉႁွင်ႈ ၼမ်ႉၵႄးၸိူဝ်းၼႆႉ ၶုၼ်ႇဢူၼ်၊ ပႃးထၢတ်ႈၶေႊမီႊၶိူဝ်ႊလ်လႄႈ ယဵၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉပႅတ်ႈလၢႆ၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈ ။

ဝၢႆးလင်ၵူၼ်ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် လဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄ လူင်ပင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး မိူဝ်ႈပီ 2014 ယဝ်ႉ တူဝ်လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်းၽွင်းလူင်ၾၢႆႇပႃႇမႆႉ လူင်းၵူတ်ႇထတ်းသေ ႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်သၢႆႈတႅၼ်းပၼ် ၸွမ်းၸႂ်ပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵမ်းလဵဝ်။   ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်ၵေႃႈသၢႆႈတႅၼ်းပၼ်   ၵမ်းတီႈၼိုင်ႈ 150 သႅၼ်၊ ၵမ်းတီႈသွင် 100 သႅၼ်၊ ၵမ်းတီႈသၢမ်ၼႆႉ 120 သႅၼ်  ။ ၵမ်းတီႈၼိုင်ႈလႄႈ ၵမ်းတီႈသွင်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊတၢင်ႇဢၼ်၊ ၵမ်းတီႈသၢမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၸၢႆးၸၢႆးသၢႆႉပျိဝ်းယေး ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းသၢႆႈတႅၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပီႈၼွင်ႉၼႃးႁႆးလူင် ဝႃႈ ယင်းပႆႇမီးတႃႇၼိုင်ႈၶိုင်ႈ ဝႃႈၼႆၶႃႈဢေႃႈ။